کد مطلب:106442 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:151

[صفحه 325]

از سحنان امام (ع) است خطاب به خوارج حاصب: باد تندی كه با ریگها به این سو و آن سو حركت كند. اثره: استبداد، زورگویی باد كشنده خطرناك بر شما بوزد و از نژاد شما هیچ اصلاح كننده نخلی و دهنده خبری و گوینده سخنی باقی نماند. آیا پس از آن كه من به خدا و رسول (ص) ایمان آوردم و در راه دین خدا جهاد كردم به كافر بودن خودم گواهی دهم؟ بدین حساب من از گمراهان بود. و از هدایت یافتگان نیستم، از این بدترین راه باز گردید و در راه اول خود كه هدایت بود گام نهید. آگاه باشید محققا پس از من به خواری فراوان و شمشیر بران دچار شده، ستمگران مالتان را ویژه خود دانسته و این نوع رفتار را درباره شما همچون سنت قرار دهند. سیدرضی (ره) درباره این عبارت حضرت، و لا بقی منكم آبر، سه قول نقل كرده: 1- آبر كه به معنای اصلاح كننده است و از قول عرب كه می گویند: یابر النخل یعنی درخت خرما را هرس كرده گرفته شده است. در این عبارت معنایش چنین خواهد شد: هیچ اصلاح كننده درختی از شما باقی نماند. 2- به روایت دیگر آثر آثر كسی است كه حدیث را روایت كند به نظر سیدرضی (ره) درستترین معنا در این عبارت همین معناست. گویا امام (ع) منظورشان این است كه ا

ز خوارج خبر دهنده ای باقی نماند و قطع نسل گردند، كسی كه بتواند خبری را نقل كند از آنان در روزگار باقی نماند. 3- روایت دیگر آبز بازای نقطه دار كه به معنای قیام كننده است، یعنی جنبنده ای از شما برجای نماند. عرب به هلاك شونده هم آبز می گوید. می گویم (شارح) در علت ایراد این كلام چنین روایت شده است: هنگامی كه در صفین قرار داد تركت مخاصمه منعقد و حل و فصل نزاع به عهده حكمین میان علی (ع) و معاویه واگذار شد، خوارج كناره گیری كرده، از هر سو فریاد برآوردند كه حكمی جز حكم خدا نیست. ای علی حكم از آن خداست نه از آن تو خدا چنین مقرر كرده بود كه معاویه و یارانش تحت فرمان تو قرار داشته باشند. وقتی كه ما به حكمیت راضی شدیم دچار لغزش شده، اشتباه كردیم. انحراف و اشتباه ما بر ایمان روشن شده، به خدا برگشتیم و توبه كردیم، تو نیز ای علی همچون ما به سوی خدا برگرد و توبه كن. بعضی از خوارج بی ادبی را به حد كمال رسانده گفتند: تو اشتباه كردی، ابتدا به كفر خود گواهی بده و سپس توبه كن تا از تو اطاعت كنیم. حضرت در زمینه این هتاكیها با این سخن به آنان پاسخ فرمودند. حضرت در آغاز سخن، آنها را به گرفتار شدن به بادهای تند و شدید نفرین می كند،

و آرزوی هلاكت و نیستی آنها را به سبب كلام اهانت آمیزشان دارد. و پس از آن خوارج را سركوفت زده پیشنهاد آنها را كه حضرت باید به كفر خودش شهادت داده و سپس توبه كند، به صورت طرح سوال انكاری كه نمایانگر خطا و اشتباه آنان در پیشنهادشان می باشد، رد می كند زیرا خواست آنها گواهی دادن حضرت بر كفر خودش بود، و این اشتباه است چه این كه شهادت انسان بر علیه خودش به كفر و گمراهی، انحراف از حق، و هدایت نیافتن به راه خداست، با این كه امام (ع) از اول مومنین، و راه یافتگان به خدا بود. بعد از این نفرین حضرت خوارج را به دو امر آگاه می سازد. و به طریق زیر: 1- چون بر اثر این مخالفت مورد خشم و غضب امام واقع می شوند. پس لازم است كه هر چه زودتر به سوی حق باز گردند، و از راهی كه رفته اند، منصرف شده از تفرقه دست بردارند. 2- خبر غیبی كه درباره آینده آنها داده است كه به چه ذلت و خواری دچار و گرفتار شمشیرهای برانی خواهند شد. این فرموده حضرت كنایه است از كشتار خوارج پس از آن بزرگوار كه بوسیله مهلب بن ابی صغره و جز او صورت گرفت. این خبر را حضرت به منظور بازگشت و جذب آنها به سوی حق بیان فرموده اند تا تحت تاثیر فریبكاریهای غیر قرار نگیرند. اما

م (ع) با بیان این عبارت: استبدادی كه ستمگران درباره شما (خوارج) سنت قرار می دهند، اشاره فرموده اند، به آنچه سلاطین و كارگزاران ستمگرشان درباره خوارج پس از آن بزرگوار اعمال داشتند، مانند گرفتن مالیات، غنایم جنگی، هتك حرمت و جز آن. نفرین حضرت درباره آنها تحقق یافت پس از شهادت آن امام همام، همواره خوارج در خفت و خواری همه جانبه و كشتار بیرحمانه قرار گرفتند، تا زمانی كه خداوند متعال، همه آنها را به هلاكت رسانده و به نیستی كشانید. چگونگی جنگهای خوارج، كشته شدنشان، و كشندگانشان را باید بطور مفصل در كتاب خوارج مطالعه كرد.

صفحه 325.